Nitelikli büyüme kurulu robot sayısını artırıyor

İlk 10 sanayi içinde yer alma hedefi bulunan Türkiye’de endüstride robot kullanımı artıyor. Yıllık robot kurulumu adedi itibarıyla Türkiye, 15 büyük pazar içinde 13’üncü sıraya yerleşti. Otomotiv sektöründeki yeni yatırımların kurulu robot sayısını artırması bekleniyor.

Uluslararası Robotik Fede­rasyonu (IFR) tarafından hazırlanan 2023 Dünya Robotik Raporunda yer verilen bil­gilere göre 2022 yılında bir önceki yıla kıyasla yüzde 5’lik bir büyüme kaydedilerek dünya genelindeki fabrikalarda 553 bin 52 endüstri­yel robot kurulumu gerçekleşti.

Küresel boyutta 2021 ve 2022 yıl­larının 500 bin adet üstü kurulum­la tamamlanması IFR tarafından önemli bir başarı olarak değerlen­dirilirken, 2023 yılı kurulumları ile ilgili toplanan verilere göre pazar­da yüzde 7 büyüme beklentisi pay­laşıldı ve küresel pazarın 590 bin adedi geçeceği beklentisi paylaşıl­dı. Diğer yandan IFR’nin paylaştığı tahmini verilere göre 2024 yılın­da 622 bin, 2026 yılında ise 718 bin adet robot kurulum yapılacak.

Bölgelere göre bakıldığında ise 2022 yılı için söz konusu yeni ro­bot kurulumlarının yüzde 73’ü As­ya, yüzde 15’i Avrupa ve yüzde 10’u Amerika kıtasında yapıldı. Bu dö­nemde global boyutta en büyük pa­zar, 290 bin 258 birim robot kuru­lumu ile Çin oldu. 2021 yılına kı­yasla Çin’de yüzde 5’lik büyüme kaydedilirken iki yıl üst üste rekor kırılmış oldu.

2022’de kaydedilen büyüme 2020’ye oranla 2021’de yaşanan yüzde 57’lik sıçrama ile ulaşılan rekoru geride bıraktığı için dikkatleri Çin’e çekti. Çin pa­zarındaki bu dinamizm ülke için­deki üreticilerin yanı sıra robot üreticisi ve tedarik firmaları bu ül­kede üretim tesisleri kurdu ve ka­pasitelerini sürekli artırdı. Çünkü Asya’nın Avrupa ve Amerika kıta­larının önünde yer almakla birlikte bu alandaki pazar hacmini büyüt­meyi sürdüreceği ön görülüyor.

Türkiye’nin endüstride kurulu robot sayısında artış yaşanıyor

Türkiye ise araştırmaya konu olan dönemde yıllık robot kurulu­mu adedi itibarıyla 15 büyük pazar içinde 13’üncü sıraya yerleşti. Bu duruma otomotiv, metal ve maki­ne, gıda işleme ve elektronik sek­töründe robot kullanımının geniş alan bulması ile birlikte dijitalleş­me ve Endüstri 4.0 gibi eğilimle­rin etkisinin yol açtığı söylenebi­lir. Endüstrilerde robotların en çok kullanıldığı işlemler ise taşı­ma, kaynak ve montaj olarak gös­teriliyor.

Türkiye’de yapılması planlanan yeni otomotiv yatırım­larının kurulu robot sayısını artır­ması bekleniyor.Üretim süreçleri­ni hızlandırma olanağı tanıyan ro­botlar, üretim sürecinin aşamaları dahilindeki işlemleri kısa sürede gerçekleştirebiliyor. Aynı zaman­da robot sistemleri ürün kalitesini yükseltirken, üretim maliyetleri­nin düşürülebilmesine katkı sağ­lıyor. Robotlar sayesinde karanlık fabrika olgusu kavramı doğdu. Bu kavrama göre üretim tesislerinde tam otomasyona geçiş ile birlikte üretimde robot kullanımı ağırlık kazanacak.

İnsan gücüne duyulan ihtiyacı çok sınırlı düzeye indiri­len bu konseptte fabrikalar 7 gün 24 saat üretim yapabiliyor. Robo­tik sistemlerin etkin olarak kulla­nıldığı bu ortamlarda yüksek ısı, ağırlık ya da zehirli gazlar gibi iş güvenliği ve sağlığını tehdit eden ortamlarda üretim kesintisiz ola­rak gerçekleştirilebiliyor.

Yapay zekâ, robotların becerilerini yükseltme potansiyeline sahip

Karanlık fabrikalar konsepti he­nüz sınırlı miktarda hayata geçmiş olsa da hâlihazırda insan gücüne duyulan ihtiyaç daha devam ediyor. Otomasyon sürecine uyumlu ça­lışmasıyla kullanım alanı genişle­yen robotlar, insan iş gücünün üre­timin daha nitelikli kısmına odak­lanmasına yardımcı oluyor.

Bunun yanı sıra üretimde verimliliği sağ­lamak, enerji tüketiminden tasar­ruf etmek, yeşil ve dijital dönüşüm, Avrupa Yeşil Mutabakatı ve benzeri eğilimler sanayide robot kullanımı­nı destekliyor. Diğer yandan robo­tik sistemlerin kullanımının artışı, üretimde teknoloji kullanımını des­teklediği gibi yüksek teknoloji kul­lanımını artırırken ve yüksek tek­nolojinin üretilmesini de gündeme taşıyor. Robotlar nitelikli iş gücü­nün daha verimli alanlarda kullanıl­masını sağlarken büyük veri yöneti­mi ve yapay zekâ kullanımı ile daha büyük bir potansiyel vadediyor.

Ya­pay zekânın bilgisayar teknolojileri üzerindeki hakimiyeti ile robotların fiziksel kapasitelerinin birleştiril­mesi yeni olanaklar sağlayabilecek. Robotlardan alınan geri dönüşün yapay zekâ ile işlenmesi, duyusal geri bildirim elde edilmesini sağla­yacak. Bu duyusal geri bildirimlerin işlenmesi ile sistemin öğrenmesi ve durumu kavraması ile yapay zekâ ve robotlar insan becerilerine daha ya­kın sonuçlara ulaşabilecek.